Een huis als erfenis, is het verstandig dit aan te nemen, direct te verkopen of af te ...

Bij het overlijden van ouders, erven de kinderen vaak de woning. Dat betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden. Wordt de woning verkocht, of wil één van de kinderen het huis gaan bewonen? Wat verlangt de bank als de hypotheek nog niet is afgelost? In sommige gevallen kan het verstandig zijn om zelfs helemaal afstand te doen van de erfenis. Hieronder de mogelijkheden en afwegingen die gemaakt moeten worden bij het erven van een woonhuis. Ga eerst na of de hypotheek al is afgelost. Als dat niet zo blijkt te zijn, controleer dan of er mogelijk ooit een overlijdensrisicoverzekering is afgesloten. Met de uitkering van deze verzekering kan de hypotheek (of een gedeelte daarvan) worden afgelost. Als er geen overlijdensrisicoverzekering bestaat, worden de erfgenamen in principe aansprakelijk voor de resterende hypotheekschuld. Verkopen of zelf wonen? Als de erfgenamen het huis verkopen, dan kunnen ze de opbrengst onder elkaar verdelen. Als één van de kinderen in het huis wil gaan wonen, dan moet die de andere kinderen uitkopen. Dat werkt als volgt:

• De waarde van het huis moet worden vastgesteld, bijvoorbeeld met een taxatierapport.
• Als er drie kinderen zijn, moet degene die het huis overneemt de andere kinderen ieder 1/3 deel van de taxatiewaarde betalen.
• Als de nieuwe bewoner dat niet met eigen geld lukt, dan moet voor het uitkopen een hypotheek worden afgesloten.
• Over het geërfde deel van de woning moet erfbelasting worden betaald. De belastingdienst houdt bij het berekenen van de erfbelasting de WOZ-waarde van het huis aan.
• De overheid verlangt geen overdrachtsbelasting, mits er een reële prijs is betaald voor de woning en alle erfgenamen meewerken aan de verkoop.

Schuld groter dan erfenis. Veel huizen die zijn gekocht met een aflossingsvrije tophypotheek, beschikken niet over een overlijdensrisicoverzekering. Zeker als die aankoop nog niet zo lang geleden heeft plaatsgevonden, kan het gebeuren dat er na verkoop van het huis en bezittingen van de overledene een schuld overblijft. Om te voorkomen dat je daar als erfgenaam voor opdraait, kun je de erfenis onder voorbehoud accepteren. Dat houdt in dat je de erfenis alleen accepteert als er netto een positief resultaat overblijft. De vereffenaar Als daarvoor wordt gekozen, dan wordt een ‘vereffenaar’ aangesteld die uit de boedel alle lopende schulden en verplichtingen betaalt. In overleg met de nabestaanden mag hij besluiten welke goederen verkocht worden om de schulden in te lossen. Wanneer je er zeker van bent dat een erfenis slechts uit schulden bestaat, kun je bij de rechter afstand doen van een erfenis. Dat kan via een notaris gebeuren. Let er wel op dat ook kleinkinderen en andere erfgenamen op dezelfde manier afstand nemen om te voorkomen dat zij schuldeisers achter zich aan krijgen. Als een erfenis alleen onder voorbehoud geaccepteerd wordt, mogen de erfgenamen niets meenemen uit de boedel, noch besluiten maken namens de overledene. Zelfs als je iets simpels als het lidmaatschap van de golfclub opzegt, heb je volgens de letter van de wet al gehandeld uit naam van de overledenen en heb je dus diens erfenis formeel al aanvaard. Om voor nabestaanden ingewikkelde situaties te voorkomen, is het verstandig om een nalatenschap bij leven goed te plannen. Dat kan bij een notaris met een gewoon testament.